Heijden, van der (y)

Naamsvermeldingen en literatuurreferenties:
• "Heide had oorspronkelijk een ruimere betekenis dan thans: het duidde het open, onbewerkte veld aan (...). Naast heide 'heidekruid' komt voor een onzijdig heet, heit, hiet, dat wel de ruimere betekenis had van een in een wildernis groeiende plant." [Schönfeld-1980].
• "In sommige streken van ons taalgebied, o.m. westelijk Vlaanderen, behoorden zowel veld als heed (de westelijke variant van heide) eeuwenlang tot de gewone woordenschat, wat onaannemelijk maakt dat ze al die tijd exact dezelfde betekenis hadden. Historische attestaties van heed, alsook de omstandigheid dat het woord in het dialect de betekenis 'heidekruid' heeft aangenomen, laten veronderstellen dat heed in die regio een specifiekere betekenis had dan veld, nl. dat het alleen betrekking had op droge plekken van de ongecultiveerde vlakte, begroeid met heidegewas en kreupelhout. Dergelijke gebieden waren van nut als graasplek en voor het vergaren van brandhout, het winnen van tenen voor vlechtwerk en bezems, enz. Zowel de westelijke, litorale vorm heed als het binnenlandse hei(de) zijn nadrukkelijk vetegenwoordigd in het familienamenbestand. Beide verschijnen ze onder een hele reeks van varianten en vervormingen. Naast Van (den) Heede staan onder meer (Van) Hee, Van Heden(t), Van (den) Eede(n), Van Ee, Vanné en Ten Heede. Nog talrijker zijn de wisselvormen met ei-vocalisme: (De) Heij, Heijink, Heijma, (Van der) Heide(n), Van Terheyden, Van der Eyden, Van der Reyden, Van Heie, Ter Heide, Op (de) Heide, Verheide(n), Verrey(de), Vreye(n). De geografische spreiding van ee- en ei-vormen stemt nog in hoge mate overeen met de dialectische verdeling van scherplange ee en ei uit Oudgermaanse ai. Waar geit als geete wordt uitgesproken, wei als wee, leiden als lee(d)en, zitten ook de heede-types geconcentreerd. Buiten dat gebied domineren heel nadrukkelijk de ei-vormen" [Devos-2001, p 26].
• Rudolphus van der Heijden, Nijmegen 1428 [Legerboek Stevenskerk Nijmegen 1600, p 20].
• Johan van der Heyden, genaamd Rijns, huis Engelsom te Kapellen, ambt Geldern, lid van de ridderschap van het Overkwartier van Gelder 1592 [Venner-1998, p 372].
• Henrick van der Heide, Zutphen (Barlheze) 1591 = Henrick van der Heiden, 1602 [Galema-2000, deel 1, p 51].
• "Jan van der Heyden (1637-1712) werd in 1656 in de gemeente 'Bij 't Lam' [te Amsterdam] gedoopt en was meermalen lid van het college van diakenen. Hij was een bekwaam schilder van stadsgezichten, maar maakte vooral naam als de geestelijke vader van de Amsterdamse straatverlichting en door wezenlijke verbeteringen aan de al uitgevonden brandspuit." Met afb. van de werking van de spuit. (> Jan van der Heyden de jonge, vgl. p 169.) [Wederdopers, menisten en doopsgezinden in Nederland, 1530-1980, onder red. van S. Groenveld, J.P. Jacobszoon, S.L. Verheus, Zutphen 1993 (3e druk), p 168].
[J. van der Sijp, Genealogie van de familie Van der Heijden (Oost Brabant), Wassenaar 1995].
• Peter Heidenrijck, Zutphen ca. 1601 = Peter Hijdenrijck, lidmaat 1611 = Peter Heidenrick, 1611 = Peter Heydenrijck, 1614; Rycman Heydenrijck, Zutphen 1609 = Rijckman Heydentrijck, 1629 [Galema-2000, deel 1, p 46, 47].
• Henrick Verheijen, schepen van Gent, Nijmegen 1585 [Legerboek Stevenskerk Nijmegen 1600, p 50].
Typ in dit zoekveld een (bibliografische) afkorting of een (tijdschrift)titel die u mogelijk in bovenstaande tekst hebt aangetroffen, bijvoorbeeld: geb., Jb. CBG, Brouwer-2001, Boerderijen Beerta, Aardenburgse poorters of Verleden Tijdschrift. Zo vindt u de bijhorende woorden en titelbeschrijvingen, alsmede (adres)gegevens van periodieken, instellingen en verenigingen.

Kenmerken:
Toponiem
Oude spelling

Specifieke componenten:

Van der ij-y

Vergelijk:

Heide, van der Verheijen (y) Heij (y)

Varianten en/of samenstellingen:
Dehé?, Van den Eden, Van den Eeden, Van der Eide, Eidmann, Van Eijden?, Van der Eijden, Eijdman, Hedeman, Hedemann, Vd Heden, Van Hee, Vd Hee, Heede, Vd Heeden, (Hei), De Hei, Op Hei, Vd Hei, Heida, Heidanus, Heide, De Heide, Ter Heide, Vd Heide, Heidema, Heideman, Heidemann, Heidemans, Heiden, De Heiden?, Vd Heiden, Heidenis, Heideveld, Heidinga, Heidingsfeld, Heidman, Heidmann, Heidmeijer, Heidsma, Heidstra, Heidt, Heidtmann, Heidveldt, (Heij), De Heij, Op Heij, Vd Heij, Heijda, Heijdanus, Heijde, De Heijde, Op der Heijde, Ter Heijde, Vd Heijde, Heijdeman, Heijdemann, Heijden, Ter Heijden, Van Heijden, Heijdens, Heijdt, Vd Heijdt, (Heije), Heijt, Heijtman, Heit, Heite, Heitman, Heitmann, Heitmans, Vd Hijde, Vd Hijden, Van der Reiden, Van der Reijden, Verhei, Verheide, Verheiden, Verheij, Verheijde, Verheijden, Verheijdt, Verheije, Verheijen, Verheijke?, Verhij, Verhijde, Verhijden, Verreij, Verreijen, Verrij.

Aantal naamdragers bij de volkstelling van 1947 volgens het Nederlands Repertorium van Familienamen:

Groningen 2 Gelderland 506 Den Haag 112 Zeeland 5
Friesland 6 Utrecht 41 Rotterdam 93 Noord-Brabant 1259
Drenthe 0 Amsterdam 209 Zuid-Holland 62 Limburg 898
Overijssel 57 Noord-Holland 59        

Noord-Holland Subtotaal

268

Zuid-Holland Subtotaal

267

Totaal

3309

Verspreiding van de familienaam Verheijen en Verheyen in België anno 1998

www.familienaam.be

 




















============================

En dan nu een kleine expositie van alle mogelijke naamsvarianten:

-ei- (6)

Van der Hei - Verhei

Van der Heie - Verheie

Van der Heien - Verheien

-eid- (6)

Van der Heid - Verheid

Van der Heide - Verheide

Van der Heiden - Verheiden

-e(ij/y)- (12)

Van der Heij - Van der Hey - Verheij - Verhey

Van der Heije - Van der Heye - Verheije - Verheye

Van der Heijen - Van der Heyen - Verheijen - Verheyen

-e(ij/y)d- (12)

Van der Heijd - Van der Heyd - Verheijd - Verheyd

Van der Heijde - Van der Heyde - Verheijde - Verheijde

Van der Heijden - Van der Heyden - Verheijden - Verheyden

-(ij/y)- (12)

Van der Hij - Van der Hy - Verhij - Verhy

Van der Hije - Van der Hye - Verhije - Verhye

Van der Hijen - Van der Hyen - Verhijen - Verhyen

-(ij/y)d- (12)

Van der Hijd - Van der Hyd - Verhijd - Verhyd

Van der Hijde - Van der Hyde - Verhijde - Verhyde

Ver der Hijden - Van der Hyden - Verhijden - Verhyden

Aantal opties:

Van der / Ver = 2

h *1 = 2

e/* *2 = 4

i / ij / y * 3 = 12

d/* voorgaande*1/2 = 24

e/* voorgaande*1/2 = 36

n/* voorgaande*1/3 = 60

 

| Homepage | | Adelijke tak | | Bedrijven | | Beroemdheden | | Familiefoto | | Homepages Verheijen's|
| Genealogische Links | | Namenlijst | | Plaatsen | | Oproep | | Nieuws | | Contact |

Hosted by
Bas Verheijen
27 augustus 2004